THỰC TRẠNG NGUỒN NƯỚC SINH HOẠT HÀNG NGÀY

9 TÁC NHÂN GÂY Ô NHIỄM NGUỒN NƯỚC

1. Vi nhựa

Vi nhựa là các hạt nhựa có kích thước siêu nhỏ, thường có đường kính từ 1 micromet đến 5mm. Vi nhựa không thể phân hủy sinh học, thường tồn tại trong môi trường do quá trình phân rã của các sản phẩm như: bao bì, chai nhựa, quần áo, sợi tổng hợp, khẩu trang y tế, đồ chơi bằng nhựa ...

Vi nhựa đã được phát hiện có thể xâm nhập vào nhiều nguồn nước khác nhau bao gồm đại dương và hệ sinh thái nước ngọt.

Những tác động của hạt vi nhựa lên sức khỏe con người phụ thuộc vào nồng độ & thời gian phơi nhiễm.

Khi vào cơ thể, chúng có thể gây: 

• Stress oxy hóa các tế bào

• Nhiễm trùng

• Suy giảm hệ miễn dịch

• Rối loạn nội tiết

Theo nghiên cứu của WWF (Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên), mỗi tuần con người có thể tiêu thụ tới 5g vi nhựa, tương đương với khối lượng của một thẻ tín dụng.

Các giải pháp cung ứng nước uống thông thường không lọc được vi nhựa:

1. Đun sôi: chỉ tiêu diệt vi khuẩn, không loại bỏ được các hạt vi nhựa.

2. Nước đóng chai: nghiên cứu chỉ ra rằng 93% mẫu nước đóng chai chứa vi nhựa, do quá trình sản xuất và bao bì nhựa.

3. Máy lọc RO (Thẩm thấu ngược): Có thể có máy lọc được vi nhựa nhưng công nghệ RO thường loại bỏ cả các khoáng chất tự nhiên có lợi cho cơ thể và lãng phí tới 80% lượng nước.

4. Máy lọc thông thường: Nhiều máy lọc chỉ loại bỏ tạp chất lớn hoặc cải thiện mùi vị, nhưng không đủ khả năng xử lý các hạt siêu nhỏ như vi nhựa.

2. Hóa chất tổng hợp gây ô nhiễm PFOA & PFOS

Hóa chất được sử dụng trong nhiều sản phẩm công nghiệp như:

• Chất chống thấm

• Chất chống dính

• Sản phẩm gia dụng trong nhà

Các nhà máy cấp nước thông thường không được thiết kế để loại bỏ PFOA và PFOS.

Đây là các hóa chất vĩnh cửu rất khó phân hủy trong môi trường và có thể tồn tại trong nước suốt nhiều thập kỷ.

Nếu tích tụ trong cơ thể lâu ngày, sẽ gây ra các vấn đề sức khỏe như:

• Ung thư

• Rối loạn nội tiết

• Tổn thương gan

4. Chất thải dược phẩm

Là các loại thuốc không được xử lý đúng cách thâm nhập vào nguồn nước từ:

• Bệnh viện

• Hộ gia đình

• Ngành chăn nuôi

Các hệ thống xử lý nước cấp quốc gia thường không loại bỏ hiệu quả các loại dược phẩm trong nước thải.

Chất thải dược phẩm bao gồm kháng sinh, hormore, và các hợp chất khác có thể gây ra các vấn đề sức khỏe:

• Kháng kháng sinh

• Rối loạn nội tiết

• Ảnh hưởng xấu đến hệ sinh thái nước

6. Thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ

Theo dòng nước mưa thẩm thấu vào sông, suối, gây ô nhiễm nguồn nước.

Các nhà máy xử lý nước cấp có thể loại bỏ một phần, nhưng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ như atrazine hay glyphosate vẫn có thể tồn tại ở mức độ thấp ở nước đã qua xử lý.

Sử dụng nước có chứa thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ gia tăng mối nguy gây:

• Rối loạn nội tiết

• Ung thư

• Các vấn đề sinh sản 

7. Kim loại nặng

Xuất hiện trong nước với dạng ion hòa tan hoặc hợp chất, phổ biến như chì, thủy ngân.

Chì

• Chì có ở trong nước đến từ sơn chứa chì, các hoạt động công nghiệp sản xuất pin, sơn, khai thác mỏ, luyện kim ...

• Hệ thống xử lý nước cấp có khả năng giảm nồng độ chì, nhưng nhiễm chì có thể xảy ra sau quá trình xử lý qua các đường ống cũ, là những đường ống được làm từ chì hoặc sử dụng vật liệu chứa chì (ống hàng chì).

• Sử dụng nước có nhiễm chì ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ và hệ thần kinh đặc biệt là ở trẻ em.

Thủy ngân

• Thủy ngân xâm nhập vào nguồn nước thông qua các hoạt động công nghiệp, khai thác mỏ ...

• Hệ thống xử lý nước cấp có thể được xử lý để giảm thiểu thủy ngân, nhưng một số hệ thống xử lý không đủ để loại bỏ hoàn toàn thủy ngân, đặc biệt ở nồng độ thấp.

• Sử dụng nước có nhiễm thủy ngân gia tăng nguy cơ gây tổn thương não bộ, hệ thần kinh, nguy hiểm cho phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. 

9. Vi sinh vật

Vi khuẩn, virut, và bào nang là những tác nhân sinh học phổ biến gây ô nhiễm nguồn nước.

Chúng có thể gây ra nhiều loại bệnh nguy hiểm cho con người khi nước nhiễm bẩn được sử dụng cho:

• Sinh hoạt

• Ăn uống

• Tắm rửa

Nguồn gốc của chúng trong nước thường xuất phát từ các nguồn thải không an toàn như phân người, phân động vật, nước thải sinh hoạt, và chất thải từ các hoạt động công nghiệp...